Landschapszorg

Wij zorgen voor het landschap en het landschap zorgt voor jou

Zorgen voor het landschap is als het maken van één grote puzzel: je moet alle stukken leggen om tot een mooi geheel te komen. Landschapszorg omvat dus veel verschillende invalshoeken, thema’s en perspectieven en er mag geen enkel stuk van de puzzel ontbreken.

Regionale Landschappen zijn gespecialiseerd in het leggen van deze puzzels: we doen aan zorg van het landschap onder de vorm van aanplanten, onderhouden en beheren. Met bomen, struiken, hagen, heggen, houtkanten en andere streekeigen planten brengen we punten en lijnen aan in het landschap. We creëren bijzondere plekken in de natuur, zonder het geheel uit het oog te verliezen. Met alle betrokken partners timmeren en puzzelen we totdat het plaatje klopt. Dit gebeurt bijvoorbeeld met een ‘strategisch project’ in een bepaalde regio. Want elke landschapspuzzel is anders en vereist zorg op maat.

Niet enkel de natuur, planten en dieren, maar ook mensen varen wel bij een goed verzorgd landschap: het landschap zorgt ook voor ons! De heilzame effecten van contact met natuur en landschap zijn al meermaals bewezen. Een echte win-win dus, die landschapszorg!

Een open blik op de open ruimte

           

Onze open ruimte is een waardevol, maar kwetsbaar publiek goed. We hebben haar nodig voor klimaatbuffering, biodiversiteit, voedselproductie en onze gezondheid. We zoeken er rust en ontspanning. We delen haar met anderen: met mensen, dieren en planten. Helaas is open ruimte schaars en staat ze onder druk. Daarenboven is de weinige open ruimte die ons nog rest zeer versnipperd.

Om deze problemen aan te pakken is een integrale benadering essentieel. Enkel zo kunnen we de vooropgestelde duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s), onder andere rond omgevingskwaliteit, biodiversiteit en klimaatverandering, realiseren. De landschapsbenadering is hiervoor een krachtig instrument, omdat ze rekening houdt met de fysische situatie van een gebied, met de natuur en met wat mensen erin beleven en ondernemen.

Onze benadering heeft ervoor gezorgd dat Regionale Landschappen vaak betrokken zijn als motor, als begeleider of als verbindende factor in complexe processen in de streek. In die processen werken wij aan een brede visievorming en gedragenheid enerzijds, en anderzijds aan zichtbare resultaten ‘op het terrein’

 

© Regionale Landschappen

Landschapsbeheer

Als gemeente is het een uitdaging om noodzakelijke onderhoudswerken in het buitengebied tijdig en correct uit te voeren. Om in te spelen op deze specifieke nood, zetten de Regionale Landschappen het Loket Onderhoud Buitengebied (kortweg LOB) op. Zo gebeurt het landschapsbeheer op een consistente, kwalitatieve en tijdsefficiënte manier.

 

 

Bekijk de folder Stappenplan voor gemeenten en steden
© Regionale Landschappen

Kleine landschapselementen (KLE)

Alleen maar voordelen

KLE zijn beplantingen of waterpartijen die ons landschap verrijken, zoals dreven, houtkanten, poelen ... Ze zijn niet alleen mooi maar ook heel nuttig:

  • KLE dragen bij aan de streekidentiteit. Denk maar eens aan de verschillen tussen het Polderlandschap en de Kempen.
  • KLE zijn belangrijke pleisterplaatsen voor tal van plant- en diersoorten. Koolmezen, ringmussen, kikkers, watersalamanders … zowat alles en iedereen heeft er baat bij.
  • KLE zijn in het hedendaagse landschap belangrijke verbindingselementen tussen groengebieden waarlangs soorten zich kunnen verplaatsen. Met een moeilijk woord spreekt men soms van 'corridors'.
  • KLE (en het groen in ons landschap in het algemeen) hebben een belangrijke invloed op onze mentale gezondheid. Onthaasten, tot rust komen, boombaden ... het zijn maar enkele termen die de laatste jaren aan belang winnen en waar KLE een onmiskenbare rol in spelen.
  • KLE leveren belangrijke ecosysteemdiensten aan de landbouw
    • Ze huisvesten natuurlijke vijanden (mezen, lieveheersbeestjes, sluipwespen ...) van schadelijke insecten
    • Hagen en heggen zorgen ervoor dat de wind minder vrij spel heeft en kunnen dankzij hun wortels ook erosie (= afspoelen van de grond) beperken
    • Bomenrijen zorgen voor de nodige verkoeling tijdens warme en droge periodes

"Vele kleine beetjes maken ook hier één grote. Hoe meer variatie, hoe beter. Een stukje gemengde haag doet soms veel meer dan een meterslange beukenhaag."

Wouter Demey, Landschapsconsulent Regionaal Landschap Houtland & Polders

 

   

© Regionale Landschappen

De Regionale Landschappen hebben landschapsconsulenten in dienst die met jou meedenken en kijken hoe ze jouw terrein optimaal kunnen inrichten op vlak van landschap en biodiversiteit. Ze creëren niet alleen ideeën, maar voeren ze ook uit. Heb jij wat grond waar ruimte is voor KLE's? Ga dan zeker eens te rade bij onze landschapsconsulenten.

Neem contact op met jouw Regionaal Landschap
    
© Regionale Landschappen

Natuur en gezondheid

De natuur heeft een helend effect op onze gezondheid, zowel fysiek als mentaal, zowel preventief als genezend. Natuur brengt rust in je hoofd, geeft nieuwe energie, zorgt ervoor dat je je beter in je vel voelt, verbetert je immuunsysteem, zet je aan tot bewegen en zoveel meer. Natuur is een plek om even te deconnecteren terwijl het tegelijkertijd ook een plek voor verbinding is.

Daarom zetten Regionale Landschappen volop in op vergroening van scholen, zorginstellingen en de publieke ruimte. Zo brengen we de natuur dichter bij de mensen. In ons ruime aanbod van natuurbeleving zetten wij in op een integrale toegankelijkheid en proberen we ook de meest kwetsbare groepen er naartoe te leiden. Want buiten word je beter.                                                                  

Ontdek onze inspiratiegids 'Natuur met zorg'

Natuur in de zorgsector - enkele inspirerende getuigenissen

Hoe breng je zorg van binnen naar buiten?

In samenwerking met Universiteit Antwerpen begeleidden de Antwerpse Regionale Landschappen zorginstellingen bij de vergroening van hun site. Hieruit ontstond een praktische gids over zorgtuinen waar je zelf mee aan de slag kan.

Je leest er onder meer over hoe je een kwalitatief, verantwoord plan opstelt en uitvoert en hoe je een therapeutisch effect creëert voor verschillende doelgroepen. In 4 stappen ontwikkelt jouw kale vlakte zich tot inspirerende zorgtuin of belevingslandschap met een belevingstuin, prikkelpad, snoezeltuin, voelmuur, dwaaltuin of een blotevoetenpad. 

Lees de praktische gids

Plant van Hier

Het kwaliteitslabel Plant van Hier promoot het gebruik van kwaliteitsvol autochtoon plantmateriaal uit Vlaanderen. Regionale Landschappen hebben dit kwaliteitslabel en de werking errond ontwikkeld. Onlangs is het label overgedragen aan het Agentschap voor Natuur en Bos. Uiteraard blijven Regionale Landschappen het gebruik van dit kwaliteitslabel promoten. Dit plantmateriaal versterkt namelijk de biodiversiteit, is bestendig tegen klimaatverandering en is een product van korte keten.
Regionale Landschappen zien een taak weggelegd in het vrijwaren van sites met autochtone planten, die vaak ook een cultuurhistorische waarde hebben, waar zaden geoogst kunnen worden voor de kweek van Plant van Hier.

Bezoek de website 'Plant van Hier'
© Regionale Landschappen

Nationale & Landschapsparken

Regionale Landschappen zijn sinds 1990 de doorstart van de 'Landschapsparken'. Deze laatste waren al vanaf de jaren 1960 in Vlaanderen actief. In de jaren '90 werden het werkingsgebieden en de werkvelden van de bestaande Regionale Landschappen verruimd en werden er nieuwe opgericht.

Regionale landschappen zetten, vanuit hun voorgeschiedenis, missie en hun actuele werking, nog steeds prioritair in op de meest kwaliteitsvolle landschappen en natuurgebieden van hun werkingsgebied.

 

 

Het hoeft dan ook niet te verbazen dat de werking rond ‘Landschapsparken’ en ‘Nationale Parken’ - kortweg ‘Vlaamse Parken’ - in de schoot van Regionale Landschappen wordt verdergezet. Regionale Landschappen werken actief mee aan initiatieven tot de erkenning van bestaande en de oprichting van nieuwe ‘Vlaamse Parken’.

Regionale Landschappen staan hierbij garant voor traditie en continuïteit waarbij we onze ervaring, expertise en netwerk inzetten voor en door sterke gebiedscoalities.