Projecten

Water+Land+Schap

Wateroverlast of droogte, het is een vaak besproken thema de laatste jaren. De Vlaamse Regering trok dan ook 12,7 miljoen euro uit om het landschap, de natuur en de landbouw beter te wapenen tegen deze problematieken. In de streek van het Regionaal Landschap Houtland & Polders werden drie projecten Waterlandschap goedgekeurd waar de komende twee jaar heel wat maatregelen genomen zullen worden.



Delen

Het programma Water+Land+Schap kwam tot stand om problemen met water in landelijke gebieden in onderlinge samenhang op te lossen, met nauwe samenwerking van de gebruikers van het gebied (landbouwers, bedrijven, bewoners en landschapsbeheerders).

De beoogde output van het programma is een sterkere landbouw, een duurzame watervoorraad, een goede waterkwaliteit, een opvang van teveel aan water zowel in bebouwde omgeving als in natuurlijke systemen en een sterker landschap in het gebied. Het programma wil daarbij rekening houden met de extra stress die de klimaatverandering op het watersysteem zal zetten.

In onze regio zijn er drie grote waterprojecten lopende. We stellen ze kort aan je voor.

Beverhoutsveld

Beverhoutsveld, gekenmerkt door zijn typische drevenlandschap, is 550 hectare groot en bevindt zich op de grens van Beernem, Oostkamp en Brugge. 

Dit landschappelijk waardevol agrarisch gebied is zo goed als onbebouwd en wordt gekenmerkt door een nat, overstroombaar gedeelte in de noordelijke helft en een droog, zanderig gedeelte in de zuidelijk helft. Door het gebied lopen 2 beken, die via de polderwaterloop (de Hoofdsloot) uitmonden in het kanaal Gent-Brugge. Het huidige waterbeheer is gericht op waterafvoer waardoor er weinig water infiltreert naar de grondwatertafel.

Binnen Water+Land+Schap staan acht ambities centraal:

  1. Optimaliseren van het watersysteem van het Beverhoutsveld door in te zetten op onder andere peilgestuurde drainage
  2. Verbeteren waterkwaliteit
  3. Landbouwlandschap bij uitstek, vandaag en morgen
  4. Werken aan bodemoptimalisatie (opslaan van koolstof in de bodem via aangepaste tecnieken, het inwerken van lokale houtsnippers in de bodem...)
  5. Opwaardering van het landschap en het bestaande grachtenstelsel
  6. Natuurontwikkeling in combinatie met waterberging
  7. Duurzame energieproductie
  8. Gedragen gebiedsgerichte samenwerking op lange termijn

Concreet zal het Regionaal Landschap Houtland & Polders in dit gebied inzetten op de heraanleg van een historische veldvijver en de inrichting van een laag gelegen perceel als klimaatbuffer.

© Provincie West-Vlaanderen

Romboutswervepolder

Dit bijna 700 ha grote projectgebied bevindt zich in het noordwesten van de Provincie West-Vlaanderen, op het grondgebied van de steden Brugge en Damme, in het werkingsgebied van de Oostkustpolder.

De Romboutswervepolder is een oude polder afgebakend door door de Koolkerksesteenweg (N374) en de dijken van de Damse Vaart en het Schipdonkkanaal. Het omvat het Fort van Beieren en een deel van de historische stadskern van Damme. Het gebied bestaat uit (iets hoger gelegen)  landbouwgronden die nauw verweven zijn met belangrijke vogelweidegebieden voor overwinterende ganzen en weidvogels zoals grutto, en kievit.

Het water van de Damse Vaart is essentieel voor de bevloeiing van de polder. Maar als er toxische blauwalgen in het water zitten of als de waterstand te laag is, komt de bevloeiing van de polder in het gedrang. Droge zomers hebben dan ook een serieuze impact op de Romboutswervepolder.

De oplossing zit in het zo lang mogelijk vasthouden van het aanwezige zoetwater in de polder. De partners van het water+land+schap project formuleerden volgende ambities voor het gebied: 

  1. Een klimaatrobuust, optimaal functionerend en gezond watersysteem dat in staat is om extremen zoals droogte en wateroverlast te bufferen
  2. Het bereiken van een optimale verweving tussen natuur,  landbouw en waterbeleving
  3. Versterken van de landschappelijke identiteit van de Romboutswervepolder
  4. Uitbouwen van een robuuste samenwerkingsstructuur en interactieve projectaanpak met diverse stakeholders

In Brugge en Damme staat het Regionaal Landschap Houtland & Polders onder meer in voor het uitvoeren van kleinschalige inrichtingswerken op percelen van landbouwers, private eigenaars en Natuurpunt. Dat kan gaan om het herinrichten van (verlande) plassen, grachten en laantjes, het plaatsen van stuwtjes en plasdraspompen...

Meer info: stijn.dewinter@rlhp.be

© Provincie West-Vlaanderen
Aanvangssituatie
© RLHP
Na uitvoering inrichtingswerken
© RLHP

Mexiceau

Mexiceau is een 11 ha groot domein, eigendom van Curando vzw, gelegen tussen de Mexicostraat en de Hoornstraat in Beernem.

Het terrein is een voormalige brownfield en omvat twee  zandwinningsputten, waarvan één deels werd opgevuld. Bedoeling is om het gehele terrein landschappelijk op te waarderen en voor het publiek open te stellen. De vijvers worden natuurtechnisch heringericht en moeten ook als waterbuffer kunnen worden ingezet, onder meer voor de lokale (bio)landbouwer. Verschillende betrokkenen en omwonenden werken hier samen in een co-creatief project.

Het Regionaal Landschap Houtland & Polders staat in voor streekeigen beplanting, de aanleg van natuurrijke oevers, bloemenrijke graslanden, een vlinderheuvel en een natuurbelevingspad.


In gans Vlaanderen werken de Regionale Landschappen aan verschillende waterprojecten. Sinds 2024 is in ieder Regionaal Landschap een Blue Deal Coördinator aan het werk die alle watergerealteerde projecten in de regio opvolgt. Onderstaande kaart toont een overzicht van al de projecten in Vlaanderen.

© RLHP