Door koolstof in de bodem op te bouwen, krijgt de bodem een betere sponswerking. Het water kan sneller infiltreren, is makkelijker opneembaar en blijft langer zitten. Tijdens een droge periode kunnen net die enkele (cruciale) dagen of weken van voldoende vochtvoorziening het verschil maken. Door de verbeterde bodemstructuur zal er ook minder verslemping en korstvorming optreden en vermindert het risico op erosie bij hevige regenbuien.
Met het project landbouwers-koolstofbouwers proberen Bodemkundige Dienst van België en Regionaal Landschap Zuid-Hageland landbouwers aan te zetten om het koolstofgehalte in hun bodem te verhogen en tegelijkertijd minder broeikasgassen uit te stoten. Voor iedere kilogram koolstof die je langdurig in de bodem stopt, heb je immers 3,7 kg CO2 uit de atmosfeer gehaald. Een win-win voor landbouwer en maatschappij.
De mestwetgeving legt heel wat beperkingen op, waardoor het moeilijker is om organische stof uit mest aan te voeren. Anderzijds is de mestwetgeving er om nitraatuitspoeling en vervuiling van het oppervlakte- en grondwater te voorkomen en heeft ze als positief neveneffect dat er minder lachgas wordt uitgestoten.
De Bodemkundige Dienst ging op zoek naar manieren om het koolstofgehalte consequent te verbeteren binnen de mogelijkheden van de mestwetgeving: sleutelen aan je rotatie, groenbedekkers zetten, oogstresten zoals stro inwerken, compost en stalmest gebruiken, versnipperde houtresten inwerken, nieuwe houtkanten aanplanten, grasland behouden… Ook manieren om minder lachgas uit te stoten werden onder de loep genomen, zoals de teelt van vlinderbloemige gewassen die minder stikstof vereisen (luzerne, veldbonen, tuinbonen…) en efficiënter omgaan met bemesting door precisiebemesting.
Regionaal Landschap Zuid-Hageland focust op een andere manier om de gevolgen van klimaatverandering aan te pakken en het koolstofgehalte in de bodem te verhogen. Door erosie spoelen jaarlijks immers tonnen vruchtbare aarde de gracht of riolering in. Een slim ingeplande houtkant, haag of grasstrook op je perceel, remt het regenwater af, zodat het de kans krijgt om lokaal op je perceel te infiltreren. Zo voorkom je niet alleen een hoop waterellende, maar komt het water ook terecht in de wortelzone van je gewassen.