In deze landschapsbiografie en –visie Kempense Heuvelrug en valleien leest u de ontwikkelingsgeschiedenis van het landschap, rijkelijk gestoffeerd met kaarten, foto’s en verhalen
Uniek is de compacte en toegankelijke informatie over de wording van het landschap, aanbevelingen voor de toekomst en omgang met rijkdom aan sporen en verhalen die onze voorouders nalieten. De historische vestenstad Herentals aan de Kleine Nete, op een boogscheut van de heuvelrug, speelt een hoofdrol in dit boek.
Het landschap van de Kempense Heuvelrug
De Kempense Heuvelrug en valleien typeren het landschap van de Antwerpse Kempen. Het is een prachtig wandelgebied met Europees beschermd natuur en een rijkdom aan erfgoed, met als meest bijzondere erfgoed de heuvelrug zelf. Vanuit de valleien van Kleine Nete en Aa is de heuvelrug waar te nemen als een Slapende Reus in het landschap.
Deze langgerekte heuvel in het vlakke landschap van de Kempen heeft een grote aantrekkingskracht op de mens, zowel in het verleden, als de dag vandaag op de recreant. Eeuwenlang was de heuvelrug een open uitgestrekt heidelandschap met een veelzijdig landgebruik. Van een open uitgestrekt heidegebied evolueerde de rug tot een gesloten bebost landschap met hier en daar resterende open heidevelden en vennen. De arme zand- en duingronden van de heuvelrug zorgden ervoor dat deze grotendeels gevrijwaard bleef van intensief landgebruik zoals industriële ontwikkeling, bebouwing en landbouwontginning.
Een biografie van het landschap
Als Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete namen we het initiatief om een biografie te maken van de Kempense Heuvelrug. In 2015 verscheen het eerste boek ‘Kempense Heuvelrug tussen Lichtaart en Kasterlee’ voor een gebied van 500 ha waar de biografie inspiratie gaf voor een landschapsvisie en toeristisch ontwikkelingsplan. Met dit boek verschijnt ook een tweede landschapsbiografie en -visie, voor het resterende deel van de heuvelrug van Lichtaart tot Grobbendonk, met centraal in het gebied de stad Herentals. Het gebied omvat in totaal 4650 ha hectare bos, water, agrarisch- en stedelijk gebied.
Het boek omschrijft in de landschapsbiografie de vorming van de natuurlijke ondergrond, maar ook hoe de mens dat landschap cultiveerde en naar zijn hand zette gedurende de afgelopen paar duizend jaar en wat daar vandaag nog van overblijft.
Bedankt aan alle partners!
Het boek kwam tot stand dankzij een uitgebreide stuurgroep met betrokken Vlaamse diensten en lokale stakeholders. Voor de opmaak van het boek werd ondersteuning ingeroepen van Strootman Landschapsarchitecten en Shera van den Wittenboer. Bijzondere dank gaat uit naar de lokale experten en de landschapsgidsen van de Kempense Heuvelrug voor hun inbreng en hun inzet als ambassadeurs van het gebied.
Dit boek is geen eindpunt, maar bedoeld als een begin van sterkere verbondenheid tussen sectoren en aanzet tot integraal denken. We hopen dat het diverse partners, van overheden over middenveld tot burgers, landbouwers en ondernemers, kan aanzetten tot positieve acties op basis van landschap en het beter leren kennen van de historische rijkdom en kwaliteit van de eigen leefomgeving.