Op 23 oktober organiseerden Regionaal Landschap Brabantse Kouters, IOED Erfgoed Brabantse Kouters en Bomen Beter Beheren samen met provincie Vlaams-Brabant, de gemeente Asse en de Vlaams-Brabantse Regionale Landschappen de geslaagde studiedag 'Bomen als bouwstenen'.
Studiedag over de kracht van bomen in het verstedelijkte Vlaanderen
Op donderdag 23 oktober 2025 organiseerden Regionaal Landschap Brabantse Kouters, Bomen Beter Beheren vzw en hun partners de inspirerende studiedag “Bomen als Bouwstenen” in Asse. Meer dan 170 deelnemers uit lokale besturen, nutsmaatschappijen, boomverzorging en groenbeheer verzamelden rond één vraag: hoe kunnen bomen een structurele plaats innemen in onze leefomgeving, ons beleid én ons denken?
Technologie en emotie: hoe bomenbeleid en burgers verbinden
Met haar lezing “Technologie en emotie: hoe bomenbeleid en burgers verbinden” toonde Nadina Galle hoe digitale innovatie kan helpen om opnieuw voeling te krijgen met de natuur. Via projecten als “Bomen die praten” of “Bomen die begraven worden” verbindt ze bewoners letterlijk met hun bomen.
“We beschermen wat we liefhebben,” benadrukte ze, “dus laten we elke dag opnieuw verbinding maken met de natuur om ons heen.”
Haar concept Internet of Nature laat zien hoe data, sensoren en storytelling elkaar versterken: van bomen met een telefoonnummer tot een audiowandeling waarbij oude stadsbomen hun verhalen vertellen. Zo worden bomen meer dan groen erfgoed, ze worden deel van ons sociale weefsel.
De boom als slimme investering
Tom Joye zette het financiële perspectief centraal. “Spreek de taal van de beleidsmakers,” stelde hij. “Niet alleen over ecosysteemdiensten, maar over kapitaal, rendement en return on investment.”
Met tools zoals i-Tree toonde hij hoe bomen letterlijk waarde creëren: van koolstofopslag tot verkoeling en gezondheidsvoordelen. Oude, grote bomen brengen het meeste op, zowel ecologisch als economisch. Goed beheer is daarom essentieel: vakbekwaam onderhoud, kwaliteitsvolle aanplanting en bescherming op werven zijn geen kostenposten, maar slimme investeringen in leefkwaliteit.
Charter Boombescherming – bouwen mét bomen
Als derde spreker bracht Kathleen Vandeputte van Bomen Beter Beheren vzw een duidelijke boodschap: “Beschermen begint bij bewustwording.” In haar lezing verbindt ze historisch inzicht met actuele praktijk. Ze verwees naar het eeuwenoude ‘Charter of the Forest’, de voorloper van moderne natuurwetgeving, en legde de link met het huidige Charter Boombescherming van de vzw.
Dat charter biedt een concreet kader om bomen te beschermen tijdens bouw- en infrastructuurprojecten, van de conceptfase tot de oplevering. “In veel projecten wordt een boomexpert pas laat in het proces betrokken,” stelde Kathleen. “Dan is het vaak te laat om schade te voorkomen.”
Centraal in haar betoog stond de Totale Boombeschermingszone (TBBZ): een straal van twaalf keer de stamdiameter, waarbinnen wortels en bodem met de grootste zorg moeten worden behandeld. Ze wees op het belang van het Standaardbestek 250 v5.0, het Natuurdecreet en de Europese Natuurherstelverordening als wettelijke basis, maar vooral op de nood aan samenwerking tussen ontwerpers, aannemers en groenexperten.
Panelgesprek – van klachten naar kansen
Het voormiddagprogramma werd afgerond met een boeiend panelgesprek, geleid door moderator Stefaan Vandist, waarin de drie sprekers met elkaar en met het publiek in dialoog gingen. De rode draad: hoe kunnen we emotie, economie en beleid met elkaar verzoenen?
Tom Joye benadrukte de nood aan rationele argumenten om bomen een vaste plaats te geven in beleid. Kathleen Vandeputte pleitte voor een duidelijke visie die bestuurders houvast biedt bij klachten of discussies. Nadina Galle riep op tot meer verwondering en mildheid in onze “comfortmaatschappij”.
De sprekers sloten af met een gezamenlijke oproep: bouw coalities tussen burgers, besturen en experten. Alleen zo worden bomen volwaardige bouwstenen van onze leefomgeving.
In de namiddag werkten deelnemers in kleine groepen rond concrete boeiende cases.
Samen bouwen aan een groenere toekomst
De studiedag ‘Bomen als Bouwstenen’ liet zien dat bomen niet enkel zuurstof en schaduw geven, maar ook structuur, identiteit en toekomst.
Regionaal Landschap Brabantse Kouters dankt alle sprekers, deelnemers en partners, Bomen Beter Beheren vzw, de RL’en van Vlaams-Brabant, de gemeente Asse en de Provincie Vlaams-Brabant, voor hun bijdrage aan deze inspirerende dag.
Samen maken we van bomen échte bouwstenen voor een leefbaar Vlaanderen.
